Deze week waarschuwden enkele grote pensioenfondsen voor dreigende pensioenkortingen. Door de tegenvallende beleggingsrendementen is de financiële positie, de dekkingsgraad, van veel pensioenfondsen gedaald. En wanneer een pensioenfonds langere tijd een te lage dekkingsgraad heeft, moeten de pensioenen worden gekort. Wat betekent dit voor jouw pensioen en wat kun jij er aan doen?
Wat betekent dit voor jouw pensioen?
De dreigende korting vanwege een te lage dekkingsgraad geldt alleen bij pensioenfondsen. Heb jij pensioen bij een verzekeringsmaatschappij dan geldt dit sowieso niet voor jou.
Wanneer jouw pensioen bij een pensioenfonds is ondergebracht dan loop je dus het risico dat je pensioen mogelijk gekort gaat worden. Of en wanneer dat is, verschilt per pensioenfonds.
Sommige pensioenfondsen, zoals PME (metalektro) en PMT (metaal en techniek) moeten misschien volgend jaar (2020) al korten.
Voor andere fondsen zoals PFZW (zorg en welzijn) en ABP (ambtenaren) hebben nog een jaar langer de tijd.
Ook zijn er fondsen waar geen korting dreigt, zoals bijvoorbeeld pensioenfonds Provisum (voor onder andere de werknemers van C&A).
Op de website van jouw pensioenfonds staat de financiële positie toegelicht.
Wat kun je doen?
Hou de website van het pensioenfonds in de gaten. Jij kunt er verder niet veel aan veranderen. Wel kun je, als er een korting dreigt, je voorbereiden op een eventuele korting. Houd rekening met een tijdje minder inkomen en bereid je daar op voor. Neem in privé alvast maatregelen. Maak een goed overzicht van je inkomsten en uitgaven en kijk waar je ruimte hebt om de korting op te vangen.
Ondertussen voeren pensioenfondsen en vakbonden de druk op om de wetgeving te veranderen. Hun doel is om de dreigende kortingen af te wenden door een aanpassing van de (reken)regels.
Lees ook mijn eerdere artikel: hoe zit het nu met de rekenrente
Dekkingsgraad
De dekkingsgraad is de mate waarin een pensioenfonds in staat is om aan haar verplichtingen te kunnen voldoen.
De dekkingsgraad berekent een pensioenfonds door de waarde van de bezittingen te delen door de verplichtingen.
- De bezittingen: hoeveel geld heeft het pensioenfonds. Dit zijn de beleggingen van het pensioenfonds in aandelen, obligaties, vastgoed etc.
- De verplichtingen: hoeveel geld heeft het pensioenfonds nodig. Dit is het bedrag dat nodig is om de opgebouwde pensioenen (te zijner tijd) te kunnen uitkeren. Bij deze berekening gaat het pensioenfonds uit van de levensverwachting en de rente.
Vereiste dekkingsgraad
Als de dekkingsgraad 100% is, dan heb je precies genoeg geld in kas. De wet schrijft echter voor dat pensioenfondsen een buffer moeten hebben. De hoogte van de vereiste buffer verschilt per pensioenfonds, maar gemiddeld is die 20 tot 30%. Dus de vereiste dekkingsgraad is tussen de 120 en 130%.
Als een pensioenfonds een lagere dekkingsgraad heeft dan de vereiste, dan moet een herstelplan worden gemaakt. Dat plan moet erop gericht zijn dat het fonds binnen 10 jaar weer op het vereiste niveau zit.
Om dat te bereiken kan het pensioenfonds een paar dingen doen:
- De premie verhogen
- De werkgevers vragen bij te storten
- De pensioenen niet of minder indexeren
- De uitkeringen verlagen
Minimum dekkingsgraad
Wanneer een pensioenfonds een te lage dekkingsgraad heeft, dan is er dus niet direct een man overboord. Er kan rustig worden gewerkt aan herstel. Er moet alleen wel rekening worden gehouden met een minimaal vereiste dekkingsgraad. Deze is voor de meeste fondsen 104 tot 105%.
Als een pensioenfonds 5 jaar achter elkaar onder dit minimum zit, dan moeten de uitkeringen verlaagd worden. Dat noemen we korten.
Voor veel pensioenfondsen is dit bijna realiteit. Veel pensioenfondsen hebben al meerdere jaren achter elkaar een dekkingsgraad onder de minimum vereiste dekkingsgraad. Dat betekent dat zij volgend jaar (2020) of een jaar later tot korten over moeten gaan.
Jan van Harten is pensioenadviseur, financial planner en financial blogger. Hij adviseert mensen die met pensioen gaan of hier over nadenken. Hij begeleidt daarnaast ook ondernemingsraden bij pensioenvraagstukken en helpt werkgevers met het inrichten van pensioenregelingen.
bijnametpensioen.nl is een initiatief van Jan van Harten.
