Pensioen aankopen zorgt voor verboden onderscheid op basis van leeftijd

In het kort: Pensioen aankopen zorgt voor verboden onderscheid op basis van leeftijd. Dat stelt het College voor de Rechten van de Mens. Er wordt gerekend met de werkelijke leeftijd van de partner. Een oudere of een jongere partner zorgt voor een hogere of lagere pensioenuitkomst. En dat mag niet. Maar bij pensioen reken je altijd met leeftijden. Als deze uitspraak klopt, kan dit vergaande consequenties hebben voor pensioen aankopen.

Het College voor de Rechten van de Mens heeft geoordeeld dat een verzekeraar discrimineert op grond geslacht bij de aankoop van pensioen. De conclusie is dat pensioen aankopen zorgt voor verboden onderscheid op basis van leeftijd. In deze blog zal ik de casus verder toelichten en ingaan op de mogelijke gevolgen.

De casus

Een man heeft een pensioenkapitaal opgebouwd, waarmee bij op de pensioendatum een pensioen moet aankopen. Hij is geboren in 1958. Zijn partner is geboren in 1977. Zij is 19 jaar jonger. De man koopt met het kapitaal een ouderdomspensioen aan, dat uitkeert zolang hij leeft, in combinatie met een partnerpensioen dat na zijn overlijden uitkeert aan zijn partner zolang zij leeft.

In de uitspraak op de website van het College staat het volgende te lezen: Nadat hij een offerte krijgt, maakt hij twee verschillende prijsvergelijkingen bij Moneywise (een hulpmiddel voor het vergelijken van pensioenverzekeringen) waarbij hij de geboortedatum van zijn partner verandert naar 1963, zodat er een leeftijdsverschil van 5 jaar ontstaat. Uit de prijsvergelijkingen blijkt dat hij bij een groter leeftijdsverschil een lager maandbedrag voor zijn pensioen en nabestaandenpensioen krijgt. De man stelt dat hij hiermee gediscrimineerd wordt op grond van leeftijd en geslacht.

Gelijke behandeling mannen en vrouwen

Bij de aankoop van een pensioenuitkering wordt geen rekening gehouden met het geslacht van degene die met pensioen gaat. Dat is niet toegestaan. Mannen leven gemiddeld genomen korter dan vrouwen. Als zij pensioen aankopen zouden zij dus gemiddeld meer pensioen moeten kunnen aankopen. De verzekeraar keert het kapitaal immers over een kortere periode uit. Dat is niet toegestaan op grond van gelijke behandelingswetgeving, dus kopen mannen en vrouwen nu met hetzelfde kapitaal evenveel pensioen aan. Mannen leveren bij de aankoop van pensioen dus iets in om het pensioen van vrouwen iets te verhogen.

Wel rekenen met het leeftijdsverschil tussen partners

Bij de berekening van het partnerpensioen rekent men wel met het leeftijdsverschil tussen beide partners. In deze casus dus een leeftijdsverschil van 19 jaar. Bij een groot leeftijdsverschil is de kans groter dat er een partnerpensioen zal uitkeren en de uitkering duurt dan naar verwachting ook langer dan bij een klein leeftijdsverschil. Dus is de uitkering die je aankoopt met je pensioenkapitaal lager.

Omdat het partnerpensioen en ouderdomspensioen in een verhouding 100:70 wordt aangekocht, betekent dit dan automatisch ook een lager ouderdomspensioen.

Pensioen aankopen zorgt voor verboden onderscheid op basis van leeftijd

De man uit de casus is naar het College voor de Rechten van de Mens gegaan en stelt dat de verzekeraar discrimineert. Het college gaat mee in zijn redenatie en oordeelt dat er verboden onderscheid op grond van leeftijd wordt gemaakt.

Lees ook:
Verzekeraars tellen 5 jaar extra op bij je levensverwachting

Mogelijke gevolgen

Wat zal dit naar verwachting betekenen? Als pensioen aankopen op basis van de huidige systematiek zorgt voor verboden onderscheid op basis van leeftijd, dan dient de manier waarop pensioen wordt aangekocht te veranderen. Als verzekeraars dit gaan toepassen in de praktijk, dan zullen zij geen rekening meer houden met het werkelijke leeftijdsverschil tussen partners. Zij gaan dan rekenen op basis van een gemiddeld leeftijdsverschil. Dus is het leeftijdsverschil tussen jou en je partner nu klein, of heb je een oudere partner, dan krijg je straks minder pensioen in vergelijking met de huidige tarieven. Heb je een veel jongere partner, dan krijg je juist meer pensioen.

Ongelijke situaties gelijk behandelen

We behandelen situaties die niet gelijk zijn wel gelijk. Een man leeft korter dan een vrouw. Een jonge partner krijgt waarschijnlijker en langer partnerpensioen dan een oude partner. Dit betekent dat een man met een ongeveer oudere partner een veel hogere uitkering zou moeten krijgen dan een vrouw met een veel jongere partner. Dit is op grond van wetgeving en de recente uitleg van het College niet toegestaan en iedereen krijgt straks dus gelijke pensioenbedragen.

Als je deze redenering doortrekt

De man uit de casus had op internet berekeningen gemaakt. Daarbij had hij de leeftijd van zijn partner aangepast en zag dat er een verschil ontstond. En het College oordeelde dat dit discriminatie op grond van leeftijd is. Wat de man niet had gedaan was zijn eigen leeftijd aanpassen. Maar wat gebeurt er als hij dat wel had gedaan? Stel, hij had zijn eigen geboortedatum aangepast van 1958 naar 1948, dan zou hij ook veel meer pensioen hebben gekregen. Is het feit dat je rekening houdt met je eigen leeftijd dan ook discriminatie? Dat zou betekenen dat er een pensioen moet komen dat geen rekening meer houdt met leeftijd. En dan maakt de leeftijd waarop je met pensioen gaat ineens niet meer uit.

We gaan volgen welke kant dit op gaat en als er nieuws is, dan melden we dat uiteraard hier op deze website.

^{_{Foto: Los Muertos Crew – Pexels.com}}