In het kort: Als je werkt en pensioen opbouwt, heb je mogelijk recht op een compensatie wanneer je pensioenfonds overgaat naar het nieuwe pensioenstelsel. Deze compensatie wordt ineens bijgestort in je pensioenpot. Ben je op dat moment geen actieve deelnemer, dan krijg je de compensatie niet. Daarnaast is er mogelijk een invaarbonus. Pensioenfondsen delen daarbij een deel van de buffer uit. Iedereen die pensioen heeft bij een pensioenfonds die buffers uitdeelt krijgt een invaarbonus. Er zijn ook fondsen die de compensatie en de invaarbonus met elkaar verrekenen.
Als pensioenfondsen de pensioenregeling aanpassen dan kun je in aanmerking komen voor een compensatie, maar ook voor een invaarbonus. Wat is het verschil en welke krijg je wanneer? Moet je in dienst zijn? Of moet je nog wachten met je pensioen in laten gaan? In deze blog geef ik antwoord op jouw vragen over de compensatie en de invaarbonus.
De compensatie uitgelegd
In het huidige pensioenstelsel is de pensioenopbouw duurder naarmate je ouder wordt. Uitgaande van eenzelfde pensioenopbouw zijn de kosten voor een oudere werknemer hoger dan die voor een jongere werknemer.
In het nieuwe pensioenstelsel wordt een premie in je persoonlijke pensioenpot gestort. Die premie is een percentage van je pensioengrondslag (die is afgeleid van je salaris). Het percentage is voor iedereen binnen hetzelfde pensioenfonds gelijk. Dus oudere werknemers krijgen hetzelfde premiepercentage als jongere werknemers.
Door deze overgang gaan jongeren op korte termijn meer pensioen opbouwen dan in de oude regeling. Ouderen gaan minder pensioen opbouwen. De overgang naar het nieuwe stelsel is dus een nadeel voor oudere werknemers en dat nadeel wordt gecompenseerd.
Compensatie is alleen voor werkenden
De compensatie gaat over toekomstige pensioenopbouw. Door de overgang naar het nieuwe pensioenstelsel ga je als oudere werknemer minder pensioen opbouwen. Dat nadeel wordt gecompenseerd. Dit gaat dus alleen over werkenden, die nog actief pensioen opbouwen.
Wanneer je van plan bent te stoppen met werken en met pensioen te gaan, dan stopt ook – geheel volgens jouw plan – je pensioenopbouw. Van een nadeel is dan geen sprake meer. Je hoeft dan ook geen compensatie (meer) te krijgen.
Compensatie ineens
Omdat het over een nadeel in toekomstige pensioenopbouw gaat, is het logisch dat je in de toekomst wordt gecompenseerd. De meeste pensioenfondsen kiezen er echter voor om ineens te compenseren op het moment van overgang. Je krijgt dus in één keer je toekomstige compensatie bijgestort in je pensioenopbouw.
Als je dat weet, kan het dus interessant zijn om nog even te wachten met je vervroegde pensionering. Want je hebt geen compensatie nodig, maar als je in één keer een compensatie kunt krijgen door bijvoorbeeld een paar maanden langer door te werken, kan dat zeker interessant zijn.
Hoe hoog is de compensatie
Er is veel onduidelijkheid over de hoogte van de compensatie. Pensioenfondsen verstrekken hier op voorhand geen informatie over. Daarbij komt dat de hoogte van de compensatie per pensioenfonds verschilt. Het kan om veel geld gaan. Zie hieronder als voorbeeld een grafiek uit het transitieplan van het pensioenfonds voor de bouw.
De compensatie kan voor een 50-jarige oplopen tot bijna 70% van de pensioengrondslag. Stel jouw pensioengrondslag is € 50.000,-. Dan kan de compensatie in dit voorbeeld dus oplopen tot € 35.000,-. Deze compensatie is berekend als een eenmalig bedrag dat op het moment van transitie in je pensioenpot wordt gestort.
Naarmate je ouder wordt neemt de compensatie af. Dat is logisch, want je nadeel is nog maar over een korte periode. Een 66-jarige zou op basis van deze grafiek nog maar 5% van de pensioengrondslag krijgen. Dat is € 2.500,- eenmalig. Een aardig bedrag, maar ik denk niet de moeite waard om juist daarvoor langer door te werken.
In de grafiek zie je dat hier gesproken wordt over een enkele transitie. Ik zal verderop in deze blog nog terugkomen op wat dat betekent.
Naast de compensatie ook een invaarbonus
Naast de compensatie krijg je mogelijk ook een invaarbonus. Het pensioenfonds gaat de pensioenen van iedereen omzetten in een persoonlijke pensioenpot. Daarvoor is 100% van de pensioenverplichting voor nodig. Veel pensioenfondsen hebben meer geld in kas en de buffers die zij hebben zullen deels worden uitgedeeld. Dat deel dat ze uitdelen noemen we de invaarbonus.
Deze invaarbonus krijgt iedereen. Dus of je werkt en actief pensioen opbouwt, in het verleden pensioen hebt opgebouwd en nu niet meer, of dat je al met pensioen bent, iedereen krijgt die invaarbonus. Er is niet iets wat je kunt doen om die bonus juist wel of niet te krijgen. Als er een invaarbonus is en die wordt uitgedeeld, dan krijg jij die ook, ongeacht je status bij het pensioenfonds.
Lees ook:
Niet iedereen krijgt dezelfde invaarbonus als je pensioen wordt ingevaren
Compensatie en invaarbonus
Veel pensioenfondsen gaan bij de overgang naar het nieuwe pensioenstelsel oudere werknemers compenseren. Dat doen de meeste door een extra storting ineens in je pensioenpot op het moment van overgang. Om die te krijgen moet je actief pensioen opbouwen bij dat fonds.
Daarnaast delen pensioenfondsen een deel van de buffers uit. Dat noemen we de invaarbonus. Die krijgt iedereen die pensioen heeft bij dat pensioenfonds.
Compensatie en invaarbonus, enkele of dubbele transitie
In bovenstaande grafiek staat de compensatie opgenomen uitgaande van een enkele transitie. Daarbij is berekend wat het nadeel is door de aanpassing van de pensioenregeling en hoeveel geld er nodig is om te compenseren.
Veel fondsen kiezen echter voor een dubbele transitie. Bij een dubbele transitie worden de compensatie en de invaarbonus met elkaar verrekend. In het voorbeeld had een 50-jarige recht op een compensatie van € 35.000,-. Alleen daarnaast is er mogelijk nog een invaarbonus. Die krijgt iedereen, dus ook degene die actief pensioen opbouwen. Stel de invaarbonus is € 25.000,-. Dan worden beide bedragen verrekend met elkaar en krijgt deze persoon nog maar € 10.000,- compensatie.
De 66-jarige in mijn voorbeeld zou € 2.500,- compensatie krijgen. Bij een dubbele transitie zou deze persoon dus geen compensatie krijgen.
Foto: Yaroslav Shuraev – Pexels.com

Jan van Harten is ondernemer, pensioenadviseur en financieel planner. Hij adviseert mensen over hun persoonlijke pensioensituatie. Hij geeft inzicht, maakt moeilijke dingen begrijpelijk en komt met concrete adviezen. Hij begeleidt daarnaast ook ondernemingsraden bij pensioenvraagstukken en helpt werkgevers met het inrichten van pensioenregelingen.
bijnametpensioen.nl is bedacht en uitgewerkt door Jan van Harten

