Wat gebeurt er precies als je eerder met pensioen gaat? Hoe werkt het vervroegen van pensioen? In deze blog geef ik een uitleg.
Pensioen keert standaard uit vanaf de pensioenrichtdatum. Dat is de datum die in het pensioenreglement is vastgelegd. Deze datum staat ook op je pensioenoverzicht. Het kan zijn dat je op verschillende data een pensioen gaat ontvangen. Op dit moment gaan de meeste pensioenregelingen uit van 68 jaar. Pensioen dat in het verleden is opgebouwd, gaat vaak uit van een eerdere pensioendatum, bijvoorbeeld 65 of 67 jaar.
Als je eerder met pensioen wilt gaan, dan kun je het pensioen vervroegen en eerder laten uitkeren.
Minimale pensioenleeftijd
Er is in de wet geen minimale pensioenleeftijd. Je mag zelf weten wanneer je het pensioen laat ingaan. Daarbij geldt wel, hoe eerder je het pensioen laat ingaan, hoe lager het wordt. Veel pensioenregelingen kennen echter wel een minimale pensioenleeftijd. Kijk dus goed in het pensioenreglement of er voor jou een minimale leeftijd geldt.
Wat gebeurt er bij het vervroegen van pensioen?
- je gaat uit dienst, neemt ontslag op de vervroegde pensioendatum
- de pensioenopbouw stopt op de vervroegde pensioendatum
- het pensioen gaat eerder in
- doordat het pensioen eerder ingaat, keert het langer uit, waardoor het pensioen afneemt
Eindloon of middelloon vervroegen
In het pensioenreglement is een tabel opgenomen op basis waarvan je de vervroeging of het uitstel kunt berekenen.
Ik heb bijvoorbeeld uit het pensioenreglement van ABP de vervroegingsfactoren gehaald. Let op, dit zijn de factoren uit het huidige reglement (vanaf 1-10-2018). De factoren kunnen jaarlijks worden bijgesteld.
Factoren ABP bij eerder ingaan ouderdomspensioen dan bij leeftijd 68 jaar
- 65 jaar 0,821
- 66 jaar 0,875
- 67 jaar 0,934
- 68 jaar 1,000
Een werknemer heeft bijvoorbeeld als hij 66 jaar is een pensioen opgebouwd van € 5.000,-. Bij doorwerken tot 68 jaar wordt zijn pensioen € 6.000,- per jaar. Hij gaat uit dienst als hij 66 jaar is, dus zijn opgebouwde pensioen is dan € 5.000,-. Hij besluit dat pensioen ook vanaf 66 jaar te laten uitkeren. € 5.000,- wordt dan vermenigvuldigd met factor 0,875. Het pensioen vanaf 66 jaar wordt dan € 4.375.
Beschikbare premie vervroegen
Bij een beschikbare premieregeling krijg je geen pensioen toegezegd, maar een premie. De premie wordt belegd en op de pensioendatum heb je een kapitaal, waarmee je een pensioen moet aankopen.
Als je dan de pensioendatum vervroegt, leg je minder premie in. Het kapitaal op de vervroegde pensioendatum moet je gebruiken om een pensioen aan te kopen. Doordat je eerder met pensioen gaat heb je minder inleg en een kortere periode dat je rendement maakt, waardoor je kapitaal lager is. Vervolgens moet je een pensioen aan kopen dat langer zal uitkeren.
Tenslotte
Eerder met pensioen gaan, zorgt ervoor dat je pensioen lager wordt. Dat komt doordat je minder pensioen opbouwt én het pensioen langer moet worden uitgekeerd. Je pensioen wordt dus dubbel verlaagd. Vervroegen is voor veel mensen zeker een optie, maar door de dubbele verlaging neemt het pensioen aanzienlijk af. Houd dus rekening met de mogelijkheid van een kleine vervroeging en reken jezelf niet té rijk.
Lees ook: Deeltijd pensioen en minder gaan werken
Dit artikel is een update van een eerder geplaatst artikel
Jan van Harten is pensioenadviseur, financial planner en financial blogger. Hij adviseert mensen die met pensioen gaan of hier over nadenken. Hij begeleidt daarnaast ook ondernemingsraden bij pensioenvraagstukken en helpt werkgevers met het inrichten van pensioenregelingen.
bijnametpensioen.nl is een initiatief van Jan van Harten.
Hallo,
Ik ben 62 jaar en ben voornemens om over 2 jaar gebruik te gaan maken van de RVU regeling die in het CAO akkoord van mijn bedrijf is vastgesteld. Momenteel maak ik gebruik van het generatiepact (80/90/100) en heb ik een klein pre-pensioen. Heeft dit laatste effect op mijn RVU regeling?
groetjes,
Christ Corstjens
Christ, dat is lastig te beantwoorden voor mij. Wat wel en niet mag en met welke zaken je allemaal rekening moet houden wordt bepaald in de cao. Dus het antwoord op je vraag kun je in de cao vinden.
Het antwoordt is JA
Hallo Jan een vraag ik wil volgend jaar als ik 65 ben gebruik maken als dat kan van de RVU regeling.
Werkzaam als ambtenaar in de buiten dienst waar ik volgend jaar al 40 dienstjaren heb en nog 10 jaar bij een andere werkgever gewerkt dus bij elkaar al 50 jaar dienstverband.
Denk je dat door deze combinatie gunstig zal zijn voor mij ?
Graag zie ik je antwoord tegemoet.
Het verschilt per cao welke voorwaarden er gesteld worden aan het mogen gebruiken van de RVU-regeling. Je hebt in ieder geval lang gewerkt en als dat aantoonbaar is, dan is voor bepaalde cao afspraken gunstig. Maar check goed jullie eigen cao.
Waarom wordt hieronder in het voorbeeld de factor bij 67 jaar gebruikt en niet die van 66 jaar uit de tabel?
65 jaar 0,821
66 jaar 0,875
67 jaar 0,934
68 jaar 1,000
Een werknemer heeft bijvoorbeeld als hij 66 jaar is een pensioen opgebouwd van € 5.000,-. Bij doorwerken tot 68 jaar wordt zijn pensioen € 6.000,- per jaar. Hij gaat uit dienst als hij 66 jaar is, dus zijn opgebouwde pensioen is dan € 5.000,-. Hij besluit dat pensioen ook vanaf 66 jaar te laten uitkeren. € 5.000,- wordt dan vermenigvuldigd met factor 0,934. Het pensioen vanaf 66 jaar wordt dan € 4.670.
Dank voor je reactie. Je hebt helemaal gelijk dat het 66 moet zijn. Het artikel is een tijdje geleden geupdate en bij het updaten is het voorbeeld niet goed aangepast. Ik heb het inmiddels aangepast.
Beste Jan,
Kan jij, in algemene termen, nog iets toelichten op de vervroegingsfactoren? Ik ben van plan eerder met pensioen te gaan en was blij dat mijn pensioenfonds een indexatie van goed 10% kon verwerken per 2023. Dit blijkt echter voor iemand die niet op 68 maar op 64 jaar met pensioen wil niet goed uit te pakken. Ik ga er netto slechts 0,02% op vooruit. (kon het niet laten om het in procenten uit te drukken)
Is dit een algemeen verschijnsel i.v.m. de rente? Zijn er andere drivers? En hoe fonds specifiek zijn deze vervroegingsfactoren en waarom kan het zoveel wisselen per jaar? Afijn, één gek kan meer vragen dan tien wijzen kunnen beantwoorden maar ik ben benieuwd!
MvG, Ernst.
De vervroegingsfactoren zijn fondsspecifiek. Wij hebben fondsen gezien die de factoren flink hebben veranderd, waardoor je bij een vervroeging aanmerkelijk minder krijgt. Maar er zijn ook fondsen die niet tot nauwelijks zijn veranderd. Bijvoorbeeld ABP heeft slechts een geringe aanpassing doorgevoerd. En die is zelfs gunstiger dan die in het verleden was. In 2022 was de factor bij ABP voor vervroeging van 68 naar 64 0,789. In 2023 is die factor 0,795.
Deze factoren zijn afhankelijk van veel factoren. De belangrijkste zijn de rente, de levensverwachting en de samenstelling van het bestand (mannen en vrouwen). De grote verandering dit jaar komt met name door de rente.
Als ik inzoom op de rente dan kan ik het als volgt uitleggen (sterk vereenvoudigd):
Stel de jaarlijkse pensioenuitkering vanaf 68 jaar is 10.000,-. Deze wordt tot en met 85 jaar jaar uitgekeerd. Als de rente 0% is, dan heb je dus een kapitaal op de pensioendatum nodig van 18 keer 10.000,- = 180.000,-. Als je dit vervroegd naar 64 jaar, dan deel je dit kapitaal door 22 (18+4) = € 8.182,- pensioen per jaar. De factor is dan 0,818.
Als de rente geen 0% is, maar 2,2% dan heb je op de pensioendatum geen kapitaal van € 180.000,- maar van € 150.000,-. Dit lagere kapitaal deel je door 22 = € 6.844,-. De factor is dan 0,684.
Een hoge rente is dus ongunstig voor het vervroegen van je pensioen.
Waarom heeft ABP dan een gunstigere factor in 2023 dan in 2022?
De verklaring is te vinden in de berekeningsgrondslagen van de premie en de factoren. ABP berekent de premie en de factoren op basis van een verwacht rendement. Dus niet met de werkelijke rente. Dat verwachte rendement was in 2022 nog 2,2% en in 2023 is dat 2%. Dus zij rekenen met een lagere rente. Dus een verhoging van de factor.
Er zijn echter ook fondsen die niet met een verwacht rendement rekenen, maar met de werkelijke rente. En die rente is dit jaar flink hoger dan vorig jaar. Dus dan krijg je ongunstigere factoren.
Als je wilt kijken of jouw fonds het goed doet, dan moet je zoeken in de ABTN van het fonds. Daarin staat als het goed is hoe de factoren worden berekend. De ABTN staat op de website van het pensioenfonds. (dit is overigens geen jip en janneke document, maar taaie kost)
Dank voor jouw reactie! De techniek laat ik verder graag aan de specialisten. De les voor mij en mogelijk voor anderen is de volgende: Afhankelijk van de spelregels van jouw fonds kan dit gunstiger of ongunstiger uitpakken. Mijn fonds had een beleidsdekkingsgraad van 147% voor de indexatie, verhoogde de pensioenen met 10,51% maar dat levert dus niet voor alle deelnemers iets op. In mijn geval bij gewenste pensionering op 64 jaar dus een netto plus van 0,02%.. Au….
Dat is inderdaad heel zuur. Had jij de berekening gemaakt op de portal? Of had het fonds die gemaakt? Want soms kun je aan een berekening van het fonds wel rechten ontlenen. Dus als zij de berekening hebben gemaakt is het wellicht nog de moeite om te onderzoeken of dit toch nog juridische geldigheid heeft voor jou.