In het kort: Als je eerder met pensioen gaat, dan raak je mogelijk je compensatie kwijt. Maar is dat een drama? Ik denk het niet. Hoe dichter je bij de pensioendatum zit, hoe kleiner de compensatie is. In veel pensioenregelingen worden de 65-plussers zelfs helemaal niet gecompenseerd. En zelfs als je wel recht hebt op een compensatie, dan is de compensatie missen nog steeds geen drama. Want je mist dan iets wat je sowieso zou missen.
In mijn vorige blog heb ik het verschil uitgelegd tussen een compensatie en een invaarbonus. Een compensatie is voor werkenden, een invaarbonus is voor iedereen. Maar wat als je eerder met pensioen wilt gaan? Dan stop je met werken en mis je wellicht je invaarbonus. Is dat erg? In deze blog zoom ik hier verder op in.
Lees ook:
Wanneer krijg je invaarbonus en een compensatie
Waarvoor wordt je gecompenseerd?
Oudere werknemers gaan door de overgang naar het nieuwe pensioenstelsel minder pensioen opbouwen. Het omslagpunt ligt gemiddeld rond de 45 jaar. In veel pensioenregelingen is afgesproken dat oudere werknemers gecompenseerd gaan worden voor dat nadeel.
In onderstaande tabel heb ik een vereenvoudigd voorbeeld opgenomen. Een werknemer van 64 jaar oud met een salaris van ongeveer € 50.000,-. De kosten van de huidige pensioenopbouw heb ik opgenomen in de kolom premie nu. Daarnaast zie je de premie nieuw. Het verschil is het nadeel dat deze werknemers heeft door de overgang naar het nieuwe stelsel.
| Leeftijd | Premie nu | Premie nieuw | Verschil |
| 64 | € 11.487,- | € 9.000,- | € 2.487,- |
| 65 | € 11.717,- | € 9.000,- | € 2.717,- |
| 66 | € 11.951,- | € 9.000,- | € 2.951,- |
| Totaal | € 35.154,- | € 27.000,- | € 8.154,- |
Compensatie ineens
Veel pensioenuitvoerders vinden een jaarlijkse compensatie te bewerkelijk en daarom is, vaak vanwege administratieve eenvoud, ervoor gekozen om de compensatie niet jaarlijks maar ineens te storten.
De werknemers in dit voorbeeld krijgt dan een jaarlijkse premie van € 9.000,- en daarnaast een compensatie ineens van € 8.154,-. Dat bedrag wordt op het transitie moment in de persoonlijke pensioenpot van de werknemer gestort.
Enkele of dubbele transitie
Wanneer de pensioenregeling wordt aangepast, zullen bij de meeste pensioenfondsen ook de opgebouwde pensioenen worden omgezet. Daarbij zal een deel van de buffers worden uitgedeeld. Dat noemen we de invaarbonus. Stel, de werknemer in het voorbeeld krijgt een invaarbonus van € 15.000,-.
Bij een enkele transitie krijgt de werknemer een compensatie van € 8.154,- en een invaarbonus van € 15.000,-, totaal € 23.154,- als extra storting in de pensioenpot op het moment van overgang.
Als er is gekozen voor een dubbele transitie, worden de invaarbonus en de compensatie met elkaar verrekend. De werknemer in het voorbeeld krijgt dan geen compensatie en alleen een invaarbonus van € 15.000,-.
Als geen recht op compensatie mis je niets
Veel pensioenregelingen worden aangepast op basis van een dubbele transitie. Dat betekent dat in die regeling met name de oudere werknemers die vlak voor de pensioendatum zitten geen recht hebben op een compensatie of slechts een heel gering bedrag.
Als je dan besluit eerder met pensioen te gaan mis je dus niets. Je invaarbonus krijg je sowieso, of je wel of niet met pensioen bent maakt niet uit.
Als je wel recht op een compensatie, kun je ook gewoon eerder met pensioen
Stel, de werknemer uit ons voorbeeld wil in de oude pensioenregeling 3 jaar eerder met pensioen. Door eerder met pensioen te gaan stopt dus de pensioenopbouw op 64 jaar. Voor deze werknemer wordt dus € 35.154,- minder premie betaald. Dat is het logische gevolg van eerder stoppen met werken en met pensioen gaan. En voordat iemand beslist om eerder met pensioen te gaan, heeft diegene de consequentie hiervan onderzocht en blijkbaar past dit voor deze werknemer.
Wat gebeurt er als de werknemer 1 seconde voor de overgang naar het nieuwe pensioenstelsel met pensioen gaat? De premie wordt verlaagd naar € 9.000,-. Door drie jaar eerder de stoppen met werken mist deze werknemer dus € 27.000,- premie. En de compensatie die ineens wordt betaald, mist de werknemer ook. Dus nog een keer € 8.154,-. In totaal dus € 35.154,-.
Zoals je ziet, eerder met pensioen gaan onder de oude wet, of met pensioen gaan in de nieuwe wet en rekening houdend met de compensatie maakt dus geen verschil.
Waarom je hier toch op moet letten!
Stel dat de pensioenregeling wordt aangepast op 1 januari 2026. En deze werknemer wil stoppen op 31 december 2025, dus nog net voor de aanpassing. Dan mist de werknemer dus € 35.154,- premie. Gaat de werknemer niet op 31 december 2025 maar op 31 januari 2026 met pensioen dan krijgt die dus wel de volledige compensatie ineens van € 8.154,-.
Bij de overgang naar het nieuwe pensioenstelsel worden oudere werknemers ‘over-bevoordeeld’ doordat de compensatie ineens wordt betaald. Door op een slim moment met pensioen te gaan kun je dus wel profiteren van die ‘over-bevoordeling’.
Maar mis je de compensatie, dan is er dus geen man overboord.
Foto: Kampus Production – Pexels.com

Jan van Harten is mede-eigenaar van &Gommer Pensions Group en behoort tot de meest ervaren pensioenexperts in Nederland. Met meer dan 30 jaar praktijkervaring, een masteropleiding in pensioen en certificering als financial planner, combineert Jan diepgaande kennis van fiscale en civiele wetgeving, actuariële- en verzekeringstechniek.
Hij was jarenlang docent bij toonaangevende pensioenopleidingen, waaronder Wft Pensioen, en verzorgt nog regelmatig PE-webinars voor gecertificeerde planners. Jan wordt frequent gevraagd als spreker, deskundige in rechtszaken en bron voor gerenommeerde media zoals De Telegraaf.
Als onafhankelijk adviseur begeleidt hij particulieren, ondernemers en directies van beursgenoteerde ondernemingen bij complexe pensioenvraagstukken.
Met bijnametpensioen.nl biedt Jan heldere, objectieve informatie voor mensen die bijna met pensioen gaan – altijd met het uitgangspunt om ingewikkelde materie begrijpelijk en praktisch te maken.
