Is het nieuwe pensioenstelsel transparanter?

De Tweede Kamer behandelt op dit moment het wetsvoorstel voor het nieuwe pensioenstelsel. Een van de doelen bij die nieuwe wet is meer transparantie. Maar wordt het nieuwe pensioenstelsel transparanter?

Wat gaat er veranderen?

In het nieuwe pensioenstelsel krijg je niet langer een pensioenuitkering toegezegd, maar heb je een persoonlijke pensioenpot. De premie die jij samen met je werkgever betaalt, gaat in jouw persoonlijke pensioenpot. Vervolgens wordt jouw pot belegd en het rendement dat jij behaalt is voor jou. De hoogte van jouw pot is uiteindelijk bepalend voor hoeveel pensioen jij kunt krijgen. En op de pensioendatum kun jij kiezen voor een vast gegarandeerd pensioen of een (vaak iets hoger) pensioen gebaseerd op beleggingen. Het rendement na de pensioendatum kan er voor zorgen dat je pensioen jaarlijks iets gaat stijgen of dalen.

Het nieuwe pensioenstelsel is transparanter!

Het nieuwe pensioenstelsel is in de basis veel transparanter dan het huidige stelsel. Nu betaal je samen met je werkgever een premie en die premie gaat in een grote pot. Wie voor wie betaalt is volstrekt onduidelijk en wie welk deel van de pot heeft is al helemaal niet bekend.

Verplichte pensioenfondsen

Op dit moment hebben we een groot aantal verplicht gestelde pensioenfondsen. Denk bijvoorbeeld aan de pensioenfondsen voor de zorg, de bouw, de metaal en de schoonmaak. Doordat er binnen een pensioenfonds een grote mate van solidariteit is, is het wettelijke toegestaan om pensioenfondsen verplicht te stellen.

Wanneer je naar een eenvoudig pensioenstelsel gaat zoals ik hiervoor heb beschreven, zonder allerlei niet-transparante solidaire elementen, rijst de vraag of pensioenfondsen dan nog wel verplicht kunnen worden gesteld. Om te zorgen dat de verplichtstelling kan blijven bestaan is besloten om allerlei solidaire elementen toe te voegen in de nieuwe wet. Die hoef je niet in je pensioenregeling toe te passen, maar het mag wel.

Waar moet je dan aan denken bij solidaire elementen? Het wordt mogelijk om een deel van de premie die betaald wordt niet in je eigen pot te stoppen, maar in een buffer. En die buffer wordt gebruikt om tegenvallers op te vangen. Zo wordt er dus geld herverdeeld. Het rendement dat wordt gemaakt kan ook worden herverdeeld. Dus een deel van jouw rendement kan aan iemand anders worden gegeven.

Veel pensioenfondsen die nu verplicht zijn, willen dat blijven. En om verplicht te mogen blijven, moet je dus solidaire elementen toevoegen. En daar wordt het allemaal niet transparanter van.

Maar verplicht pensioen opbouwen is toch goed?

Verplicht pensioen opbouwen is niet verkeerd. Op die manier zorg je ervoor dat iedereen die werkt en salaris verdient straks ook pensioen heeft. Maar daar heb je geen verplicht pensioenfonds voor nodig. Het enige dat je nodig hebt is een cao, of als je het voor iedereen wil regelen, een wet die je verplicht om een bepaald pensioen op te bouwen.

Is het nieuwe pensioenstelsel transparanter of niet?

Het nieuwe stelsel is zeker transparanter. Alleen doordat pensioenfondsen en hun bestuurders hun positie willen behouden, zijn er allerlei niet transparante elementen toegevoegd aan de wet. En die elementen zullen straks ook aan veel pensioenregeling worden toegevoegd, waardoor het minder transparant wordt. Het ligt volgens mij dus niet aan de wet, maar meer aan mensen die hun eigen positie willen beschermen, waardoor het niet voor iedereen transparanter wordt.

^{_{Foto: Fauxels op Pexels}}

Jan van Harten

Jan van Harten is pensioenadviseur, financial planner en financial blogger. Hij adviseert mensen die met pensioen gaan of hier over nadenken. Hij begeleidt daarnaast ook ondernemingsraden bij pensioenvraagstukken en helpt werkgevers met het inrichten van pensioenregelingen.

bijnametpensioen.nl is een initiatief van Jan van Harten.