Je kunt op verschillende manieren naar je eigen leven kijken. Je kunt op 6 niveaus naar jezelf kijken. Het eerste niveau is het meest zichtbaar en waarneembare en ligt het meest aan de oppervlakte. En vervolgens gaat elk niveau een stap dieper. Op welk niveau denk jij na over je leven na je pensioen?
Leven na je pensioen
Wanneer je met pensioen gaat, verandert er veel. Waarschijnlijk probeer je voor jezelf al een voorstelling te maken over hoe je leven er straks uit ziet. Misschien ben je al plannen aan het maken voor de dingen die je gaat doen.
Ik denk dat het behulpzaam is om na te denken op de verschillende niveaus. Hoe dieper je komt, hoe completer je kijk op je eigen leven na je pensioen.
1. Omgeving | waar en wanneer?
Het meest zichtbare en waarneembare is de omgeving waarin je bent. Als je nog werkt, dan ben je veel en vaak op je werk. Wanneer je met pensioen gaat, dan ben je veel thuis. Of je gaat naar de sportclub, het bos of op vakantie.
Dit niveau is voor andere mensen waarneembaar en is makkelijk om over te praten.
2. Gedrag | wat doe je?
Je kunt ook een niveau dieper kijken en dan zoom je in op je gedrag. Wat doe je? Als je met pensioen gaat, verandert je gedrag. Je gaat immers andere dingen doen. Je kunt op dit niveau heel goed nadenken over je leven na je pensioen. Want welke dingen ga je doen als jij gestopt bent met werken? En welke dingen doe je niet meer?
Ook dit is voor veel mensen zichtbaar en waarneembaar. En misschien wel het meest besproken onderwerp in je leven. Wat doe je of wat heb je gedaan. Als ik mensen vraag om iets over zichzelf te vertellen, dan wordt er vaak verteld over wat ze doen.
3. Vaardigheden | wat kun je?
Welke vaardigheden, capaciteiten, kwaliteiten en talenten heb jij? Jouw vaardigheden bepalen voor een belangrijk deel je gedrag. Immers, iets wat je niet kunt, zul je ook niet zo snel gaan doen.
Als je nadenkt op dit niveau over je leven na je pensioen, dan zal een belangrijke vraag zijn welke vaardigheden, capaciteiten, kwaliteiten of talenten wil jij gaan inzetten na je pensioen? Misschien beschik jij over talenten die je in je werk helemaal niet (veel) hebt benut en ontstaat er nu ruimte om juist met die talenten aan de slag te gaan. Je kunt ook bepaalde vaardigheden gaan leren of ontwikkelen.
4. Overtuigingen | waarom?
Gedurende jouw leven heb jij allerlei overtuigingen gekregen. Overtuigingen over goed en fout. Over belangrijk en onbelangrijk. Over mooi en lelijk. Op dit niveau geef jij betekenis aan dingen en gebeurtenissen. Het niveau van overtuigingen gaat ook over jouw motivatie. Waarom doe je dingen? Wat vind jij belangrijk? Wat zijn jouw overtuigingen?
Jouw gedrag wordt voor een belangrijk deel beïnvloed door jouw overtuigingen. Juist in een fase waarin je leven gaat veranderen is het goed om je hier bewust van te zijn en na te denken over jouw overtuigingen. Over het waarom en over jouw motivatie.
5. Identiteit | wie?
Op het niveau van je identiteit gaat het om wie jij bent. Identiteit betekent ‘dat wat uniek of eigen is aan iets of iemand’. Het gaat om je zelfbeeld en de bijbehorende gevoelens van uniciteit en eigenwaarde. Wie ben jij?
Deze vraag is zeker belangrijk op het moment dat je met pensioen gaat. Eigenwaarde speelt is hierbij een belangrijk begrip. Want waar ontleen jij je identiteit aan? Is dat voor een deel aan je werk? Of ben jij je werk? Zeker wanneer je werk binnenkort stopt is het goed om hier voor jezelf over na te denken.
6. Zingeving | waartoe?
Het laatste en diepste niveau is het niveau van zingeving. Het grotere geheel. De vraag hierbij is waartoe? Waar doe ik het allemaal voor? Van waaruit handel ik?
Het diepere niveau is bepalend voor jouw leven na je pensioen
Het is makkelijk om na te denken over je leven na je pensioen op het eerste (omgeving) of het tweede niveau (gedrag). Maar wanneer je niet verder gaat dan de eerste niveau’s kan het lastig worden na je pensioen. De diepere niveau’s zijn bepalend voor de niveaus erboven. Hoe scherper jouw beeld is van de diepere niveaus hoe beter jij de andere niveaus kunt aanpakken of veranderen. Je kunt zelf stellen dat de niveaus erboven automatisch volgen.
Wanneer je het lastig vindt om op een dieper niveau naar je leven te kijken en over dingen na te denken, of loop je vast in je denken, dan kun je altijd hulp inschakelen. De coaches uit ons netwerk zijn opgeleid en getraind om jou hierbij te helpen.
Hanneke van Harten is coach persoonlijke ontwikkeling. Zij richt zich vanuit haar praktijk op het begeleiden en coachen van mensen die bijna met pensioen gaan of net met pensioen zijn. Zij is ook een veelgevraagd spreker en spreekt regelmatig over vraagstukken vanuit coaching en persoonlijke ontwikkeling.
Eén reactie