Als je in het verleden gescheiden bent, dan kan het zijn dat je ex-partner recht heeft op een deel van je pensioen. Andersom kan ook. Misschien krijg jij nog een deel van het pensioen van je ex-partner. Voordat je met pensioen gaat is het belangrijk om duidelijk in beeld te hebben wie wat krijgt. Daarmee voorkom je verrassingen. In deze blog 5 aandachtspunten bij scheiding en pensioen.
Hoe is de standaard regel?
Wanneer je uit elkaar gaat, (scheiding, maar ook einde samenwonen) dan heeft jouw ex-partner recht op het tot dat moment opgebouwde partnerpensioen. Wil je dat niet, dan moet je dat samen afspreken. Dat kan vooraf in de huwelijkse voorwaarden of een samenlevingscontract. Maar dat kun je ook achteraf regelen in het echtscheidingsconvenant of in een overeenkomst die je samen opstelt.
Wanneer je gaat scheiden (einde huwelijk of geregistreerd partnerschap) dan heeft jouw ex-partner ook recht op de helft van het tijdens het huwelijk opgebouwde ouderdomspensioen. Dit noemen we verevening. Ook hiervan kun je afwijken door afspraken te maken in de huwelijkse voorwaarden of het echtscheidingsconvenant.
Wat gebeurt er vervolgens?
Ik zal aan de hand van een eenvoudig voorbeeld uitleggen wat er gebeurt. Jip en Janneke zijn getrouwd en gaan scheiden. Jip heeft € 10.000,- ouderdomspensioen opgebouwd en € 7.000,- partnerpensioen. Janneke heeft geen pensioen opgebouwd. Als gevolg van de scheiding krijgt Janneke de helft van het ouderdomspensioen € 5.000,- en Jip houdt de andere helft. Het partnerpensioen € 7.000,- is voor Janneke.
Als Jip met pensioen gaat, dan krijgt hij € 5.000,- pensioen en Janneke ook.
Als Janneke overlijdt en Jip op dat moment nog, dan krijgt hij vanaf dat moment zijn volledig pensioen van € 10.000,-.
Als Jip overlijdt en Janneke leeft op dat moment nog, dan stopt het pensioen van Jip en krijgt zij het partnerpensioen van € 7.000,-.
1. Is het formulier op tijd ingestuurd?
Er is een speciaal formulier ontwikkeld om dit door te geven aan de pensioenuitvoerder. Stuur je dit formulier binnen 2 jaar na de scheiding, dan zal de pensioenuitvoerder het pensioen rechtstreeks aan je ex-partner uitbetalen. Stuur je dit formulier niet (op tijd) in, dan heeft je ex nog wel recht op een deel van je pensioen, maar dan ontvang jij het zelf en moet jij het maandelijks doorstorten naar je ex-partner.
Het niet (op tijd) insturen van het formulier kan voor veel onduidelijkheid zorgen. Want jij ziet op jouw pensioenoverzicht een pensioen, waarvan je nog een deel moet doorbetalen aan je ex-partner. Als ex-partner zie je vervolgens ook niet hoeveel je straks gaat krijgen.
2. Is al het pensioen op je pensioenoverzicht voor jezelf?
Vraag bij je pensioenuitvoerder (de verzekeraar of het pensioenfonds) of al het pensioen op jouw pensioenoverzicht ook daadwerkelijk voor jou is, of dat er nog een deel voor je ex is. Afhankelijk van het product, de pensioentoezegging en de gemaakt afspraken kan het zijn dat de rechten van je ex nog gewoon nog op jouw overzicht staan en nog een keer moeten worden afgesplitst.
Kijk daarvoor ook eens op mijnpensioenoverzicht.nl. In het overzicht is een kolom ‘voor ex-partner’ opgenomen. Wanneer daar een € 0,- of een bedrag staat ingevuld, dan heeft de pensioenuitvoerder de echtscheiding verwerkt. Wanneer daar niets is ingevuld of ‘onbekend’ staat, dan is de scheiding niet bekend of niet verwerkt door die pensioenuitvoerder.
3. Controleer het convenant
Controleer het scheidingsconvenant. Ben je gescheiden vóór 1995, dan is de kans groot dat jullie in het convenant afspraken hebben gemaakt over de verdeling van pensioen. Dat noemen we verrekening op basis van ‘Boon Van Loon’. Die verdeling werd destijds niet verwerkt op de pensioenpolis. Mogelijk moeten jullie als het pensioen ingaat, het pensioen onderling verdelen en dus aan elkaar uitbetalen. Controleer dus in het scheidingsconvenant wat je precies hebt afgesproken. Dit gaat dus over het werknemerspensioen dat is opgebouwd voor 1995.
Ben je gescheiden na 1995, dan heb je waarschijnlijk ook afspraken gemaakt in het convenant, maar sinds 1995 geldt ook het formulier in verband met verdeling pensioen bij echtscheiding.
4. Krijg jij na de scheiding nog pensioen van je ex-partner?
Ben je gescheiden en moet jij pensioen aan je ex-partner betalen? Misschien krijg jij ook nog pensioen van je ex-partner. Controleer hiervoor de huwelijkse voorwaarden, de partnerschapsvoorwaarden of het scheidingsconvenant. Is voor jou niet duidelijk hoe het nu precies zit, neem dan contact op met een pensioenadviseur of je advocaat. Vaak blijkt dat wanneer er niet heel duidelijke afspraken op papier staan, je juist nog recht hebt op een deel van het pensioen van je ex.
5. Bijzonder partnerpensioen na scheiding
Controleer het partnerpensioen. Bij een scheiding wordt het tot dat moment opgebouwde partnerpensioen toebedeeld aan je ex-partner. Als jij komt te overlijden, dan krijgt je ex-partner dus een uitkering uit jouw pensioen. Maar als jouw partner komt te overlijden, dan krijg jij mogelijk ook een uitkering van het bijzonder partnerpensioen van je ex-partner. Alleen als je in de huwelijkse voorwaarden, de partnerschapsvoorwaarden of het scheidingsconvenant andere afspraken hebt gemaakt, dan geldt dit niet.
Lees ook:
Gescheiden en pensioen, let op – Een checklist
Vergeet de lijfrenteverzekeringen niet
Bij pensioen denk je vaak aan het werknemerspensioen. Dat is het pensioen is niet alleen wat je via je werk hebt opgebouwd. Maar je kunt ook in privé pensioen opbouwen door middel van lijfrentes. Controleer dus ook de afspraken die zijn gemaakt over de lijfrenteverzekeringen.
Jan van Harten is pensioenadviseur, financial planner en financial blogger. Hij adviseert mensen die met pensioen gaan of hier over nadenken. Hij begeleidt daarnaast ook ondernemingsraden bij pensioenvraagstukken en helpt werkgevers met het inrichten van pensioenregelingen.
bijnametpensioen.nl is een initiatief van Jan van Harten.
Ik heb een vraag: mijn exman gaat met vervroegd pensioen,ongeveer 5 jaar eerder.
Daardoor krijg ik per maand minder partnerpensioen.
Mag mijn ex man dit alleen beslissen?
Mijn ex man wil mij per maand het bruto pensioen uitkeren, pmdat we niet binnen2 jaar na de scheiding dit geregeld hebben bij het abp.
Ik wil dit niet, ik wil rechtstreeks van het abp een netto pensioen ontvangen.
Ik heb hem een paar keer gevraagd dit te regelen. Wil hij niet doen.
Moet ik daarvoor bij een advocaat zijn? Vriendelijke groet, elzeline
Elzeline, In de huidige wet is het zo dat degene die het pensioen heeft opgebouwd, mag beslissen wanneer het ingaat. De ex-partner krijgt dan ook eerder of later het pensioen. Dus ja, dat mag je ex-man gewoon zelf beslissen.
De uitbetaling is ook zo wettelijk geregeld. Het heeft alleen zin om naar een advocaat te gaan (en een zaak te starten) als je ex-man niet goed betaalt. Wanneer er gewoon maandelijks op tijd wordt betaald, dan is de kans klein dat je hier via een advocaat of een rechter verandering in kan aanbrengen. Als er echt betalingsproblemen zijn, dan maak je wel een kans. Als je een goede pensioenadvocaat zoekt, laat maar even weten, dan kan ik je wel een doorverwijzing geven.
Mijn man x man krijgt nabestaandenpensioen als ik kom te overlijden, de polissen zijn destijds gesplitst. Wat gebeurt er met dat pensioen als hij voor mij komt te overlijden ?
Ik ga er vanuit dat je je ex-man bedoeld. Wat er gebeurt als hij komt te overlijden hangt af van de verzekeraar of pensioenfonds. Het kan komen te vervallen. Maar steeds vaker zie ik dat verzekeraars of pensioenfondsen het toevoegen aan het nabestaandenpensioen voor de huidige of toekomstige partner. Ook kan het in bepaalde situaties worden uitgeruild voor extra ouderdomspensioen voor jezelf.
Hoe zorg je ervoor dat na een echtscheiding geen pensioen uitstel mogelijk is.
Hoe wordt dit in een convenant vermeld.
Hoe zorg je ervoor dat na een echtscheiding geen pensioen uitstel mogelijk is.
Hoe wordt dit in een convenant vermeld.
Je kunt met je ex-partner afspreken dat het pensioen niet mag worden uitgesteld en dat in het convenant vastleggen. Je kunt in het convenant onder de afspraken over pensioen de zin toevoegen dat het partijen niet is toegestaan het pensioen uit te stellen ten opzichte van de nu in de pensioenregeling vastgestelde ingangsdatum. Als je dit te rigide vindt, dan kun je ook de zin iets aanpassen dat het zonder toestemming van elkaar niet is toegestaan om uit te stellen. Dan is uitstel wel mogelijk, maar moet je altijd toestemming geven aan elkaar. Als je dit vastlegt is het misschien ook goed om iets af te spreken over vervroegen. Want dat is natuurlijk ook een optie die bestaat.