Hoe risicovol is het nieuwe pensioenstelsel nu echt?

In het nieuw stelsel ligt er meer risico bij de deelnemers. Sommige spreken zelfs over een casinopensioen. Dat klinkt alsof een pensioenfonds gokt met je pensioen. Dat laatste is zeker niet het geval. Maar het is wel een feit dat je als deelnemer iets meer risico loopt in het nieuwe pensioenstelsel. Maar hoe risicovol is het nieuwe pensioenstelsel nu echt?

Pensioen bij pensioenfonds

Wanneer je nu pensioen opbouwt bij een pensioenfonds, dan is jou een pensioenuitkering toegezegd. De hoogte van die uitkering is niet gegarandeerd, maar kent wel een hoge mate van zekerheid. Maar voor die hoge mate van zekerheid is veel geld nodig. En dat geld kan niet worden uitgekeerd.

Ondanks hoge beleggingsrendementen van de afgelopen jaren was er geen stijging van de pensioen. Er was zelfs kans op een korting. Die korting is niet tot nauwelijks gebeurd, maar de eerlijkheid gebied te zeggen dat veel pensioenfondsen eigenlijk wel hadden moeten korten. Alleen met nieuwe wet in aantocht zijn de regels de afgelopen jaren versoepeld, waardoor dit dus niet is gebeurd.

Solidaire premieregeling

De meeste pensioenfondsen gaan kiezen voor een solidaire premieregeling. Jij krijgt dan een persoonlijke pensioenpot, waarbij het rendement bepalend is voor de hoogte van je pensioenpot. En die pot is weer bepalend voor hoogte van je pensioenuitkering.

Klinkt als een risicovol pensioenstelsel

Dit klinkt als een risicovol pensioenstelsel. Als de beurzen stijgen, dan stijg je pot, als de beurzen dalen, dan daalt je pot. En daarmee ook je pensioen. Is dit niet veel te risicovol? Want beurzen kunnen stijgen met 20 tot 30% in een jaar, maar kunnen ook net zo makkelijk dalen met 20% tot 30%?

Het klinkt inderdaad als risicovol, maar zo gaat het straks niet in zijn werk. Het is niet zo dat een stijging of daling van de beleggingen 1 op 1 doorwerkt in jouw pensioen.

Rendementen worden toebedeeld

Een pensioenfonds gaat alle persoonlijke potten gezamenlijk beleggen. Daarbij maken zij een gezamenlijk rendement, stel 6%. Dan is het niet zo dat alle pensioenpotten verhoogd worden met 6%. Dit rendement wordt toebedeeld aan generaties. Jongeren kunnen meer risico lopen omdat zij nog ver van de pensioendatum af zitten. Ouderen en gepensioneerden kunnen minder risico dragen.

Na het toebedelen van het rendement op basis van dit mechanisme krijg je dus een ander rendement. Dus misschien krijgen ouderen van die 6% rendement maar 2% en jongeren 10%.

Wanneer een jaar later het rendement -6% is, dan daalt je pot niet met 6%. Ook dan is er een verdeling tussen oud en jong. Misschien krijgt een oudere dan -2% en een jongere -10%. En die -2% mag ook nog een uitgesmeerd worden over meerdere jaren in de toekomst. Dus als je dit over 10 jaar zou uitsmeren, dan krijg je niet -2% maar -0,2%.

Daarnaast zijn er buffers aangelegd om grote klappen op te vangen. Bij extreme situaties wordt dan eerst de buffer ingezet, voordat je pensioenpot wordt aangesproken.

En wat als ik heel oud wordt, is de pot dan op een bepaald moment leeg?

Wanneer je heel oud wordt, zal de pot niet leeg gaan. Het langlevenrisicogaan we gezamenlijk delen. Wanneer je na pensionering snel komt te overlijden, dan gebruikt het pensioenfonds het geld om het pensioen van mensen die heel lang leven door te kunnen betalen. Alleen wanneer iedereen steeds ouder wordt, kan dat betekenen dat het pensioenfonds de zal verlagen. Want dat moet ergens uit betaald worden. Maar leeg wordt je pot dus niet.

Een risicovol pensioenstelsel biedt ook meer kansen

De bedoeling van het nieuwe pensioenstelsel is dat je als gepensioneerde straks meer gaat profiteren van beleggingsrendementen. Je krijgt straks sneller een indexatie. In het huidige stelsel kon er ondanks mooie rendementen niet tot nauwelijks worden geïndexeerd. In het nieuwe stelsel loop je wel iets meer risico, maar dat gebeurt om je ook meer kans op indexatie te geven.

^{_{Foto: Pavel Danilyuk – Pexels.com}}

Jan van Harten

Jan van Harten is pensioenadviseur, financial planner en financial blogger. Hij adviseert mensen die met pensioen gaan of hier over nadenken. Hij begeleidt daarnaast ook ondernemingsraden bij pensioenvraagstukken en helpt werkgevers met het inrichten van pensioenregelingen.

bijnametpensioen.nl is een initiatief van Jan van Harten.