Hoe gaan pensioenuitvoerders om met jouw pensioen om en hoe zeker is je pensioen? In deze blog ga ik in op het verschil tussen een pensioenfonds en een verzekeraar en laat ik zien wat het betekent voor jouw pensioen én waar je op moet letten.
Lees ook:
Welke soorten pensioenuitvoerders zijn er in Nederland
Pensioen bij een pensioenfonds
Er zijn 4 soorten pensioenfondsen in Nederland. Bedrijfstakpensioenfondsen, Ondernemingspensioenfondsen, Beroepspensioenfondsen en Algemene Pensioenfondsen. De doelgroepen van die fondsen zijn verschillend, maar alle pensioenfondsen gaan op dezelfde manier met je pensioen om.
Dekkingsgraad bij een pensioenfonds
Bij een pensioenfonds is de dekkingsgraad van belang. De dekkingsgraad is de verhouding tussen de bezittingen en de verplichtingen. Een dekkingsgraad van 105% is ongeveer het minimum. Als de dekkingsgraad hoger is dan het minimum, dan kunnen de pensioenen deels aangepast worden aan lonen en prijzen. Dat noemen we ook wel toeslagen of indexaties. Als de dekkingsgraad nog hoger wordt en boven een bepaalde grens komt (vaak 120 tot 125%), dan kunnen de pensioen volledig geïndexeerd worden. De laatste 15 jaar hebben de meeste fondsen geen of slechts een gedeeltelijke indexatie gegeven. De jaren 2022 tot en met 2024 vormen hier weer een positieve uitzondering op.
Als de dekkingsgraad lager is dan 105%, dan is er sprake van een tekort. Het fonds moet dan zorgen voor een spoedig herstel. Als dat herstel te lang uitblijft, dan kan het fonds genoodzaakt zijn de pensioenen te verlagen. In afgelopen 15 jaar is dat slechts af en toe gebeurd. Daarbij zijn de pensioenen in de meeste gevallen met enkele procenten verlaagd. Dat slechts af en toe verlaagd is, komt voor een belangrijk deel door het aanpassen van de spelregels. Met het oog op de naderende nieuwe pensioenwet zijn de regels versoepeld, waardoor veel fondsen, die eigenlijk hadden moeten verlagen, dat nu niet hoefden te doen.
Waar moet je op letten bij een pensioenfonds
Heb je pensioen bij een pensioenfonds, dan is het voor jou belangrijk om te letten op de volgende punten:
- Hoeveel pensioen krijg je?
- Wat is de dekkingsgraad?
- Wat is het indexatiebeleid?
Het antwoord op deze vragen kun je vinden op je pensioenoverzicht en op de website van het pensioenfonds.
Pensioen bij een verzekeringsmaatschappij
Een verzekeringsmaatschappij garandeert je pensioen en keert altijd het afgesproken pensioen uit. Een dekkingsgraad is voor een verzekeringsmaatschappij dan ook niet van belang. Indexaties (toeslagen) komen minder vaak voor bij verzekeringsmaatschapijen. Informeer bij jouw verzekeringsmaatschappij naar het voor jou geldende indexatie- of toeslagenbeleid. Je hebt er recht op om te weten of en hoe jouw pensioen wordt geïndexeerd. Vaak is een indexatie bij een verzekeringsmaatschappij afhankelijk van een winstdelingsregeling. Vraag dan ook naar de actuele status van die winstdeling. Dat bepaalt immers of en hoeveel indexatie je krijgt.
Waar moet je op letten bij een verzekeringsmaatschappij
Heb je pensioen bij een verzekeringsmaatschappij, dan is het voor jou belangrijk om te letten op de volgende punten:
- Hoeveel pensioen krijg je?
- Wat is het indexatiebeleid?
Het antwoord op deze vragen kun je vinden op je pensioenoverzicht of door te bellen naar de verzekeringsmaatschappij of je (ex)werkgever.
Beschikbare premie of kapitaal
Is jouw pensioenregeling een beschikbaar kapitaal of een beschikbare premieregeling bij een verzekeringsmaatschappij of een Premiepensioeninstelling? Dan is er op de pensioendatum een kapitaal beschikbaar om pensioen aan te kopen. Hoeveel pensioen je krijgt is dan afhankelijk van je opgebouwde kapitaal en de prijs van pensioen op dat moment.
Lees ook:
Pensioen aankopen
Je kunt een gegarandeerd pensioen aankopen bij een verzekeringsmaatschappij, zoals hierboven is beschreven. Alleen is er geen indexatie van toepassing. Het pensioen zal na ingang niet verder stijgen.
Het is ook mogelijk om een variabel pensioen aan te kopen. Een variabel pensioen keert maandelijks een pensioenuitkering op, terwijl het nog niet uitgekeerde kapitaal op de achtergrond belegd wordt. Het rendement is bepalend voor de uitkering. Een hoger rendement dan verwacht resulteert in een aanpassing naar boven van de uitkering, een lager rendement in een aanpassing naar beneden. Dit wordt ook wel doorbeleggen genoemd.
Verschil pensioenfonds en verzekeraar
Het belangrijkste verschil tussen een pensioenfonds en een verzekeraar zit in de garantie. Bij een pensioenfonds is je pensioen niet gegarandeerd, bij een verzekeraar wel. Heb je een beschikbare premieregeling dan is er in het geheel geen sprake van een gegarandeerd pensioen. Dan is er geen verschil tussen een pensioenfonds en een verzekeraar.
Verschil pensioenfonds en verzekeraar in het nieuwe stelsel
In het nieuwe pensioenstelsel zal dat gaan veranderen. Alle pensioenen zullen beschikbare premie worden en het verschil tussen een pensioenfonds en een verzekeraar zal kleiner worden. Lees meer hierover in mijn volgende blog.
Foto: Essow K – Pexels.com

Jan van Harten is pensioenadviseur, financieel planner en financieel blogger. Hij adviseert mensen die met pensioen gaan of hier over nadenken. Hij begeleidt daarnaast ook ondernemingsraden bij pensioenvraagstukken en helpt werkgevers met het inrichten van pensioenregelingen.
bijnametpensioen.nl is bedacht en uitgewerkt door Jan van Harten
Bedankt voor de laatste 3 blogs alles mooi op een rijtje en zeer verhelderend. Waar aanvullend ook wel e.e.a. over te zeggen valt is hoe je belegd voor je pensioen . Zelf werk ik al meer dan 38 jaar in de ICT maar de laatste 3 jaar veel geleerd van beleggen , economie , monetaire systemen en financiele markten. Daar is erg veel in beweging zodat je een actief belegger dient te zijn. Internet is een mooie bron om je die kennis zelf eigen te maken. Veel professionals die al jaren actief zijn leggen veel uit waarin je nu het beste kunt beleggen en vooral ook waarom. Vooral de mannen met grijze haren omdat die geheel of gedeeltelijk begonnen zijn in de jaren 70 een periode van golf bewegingen van hoge inflate en hoge rente daar wijzen ze allemaal op want daarin zitten we nu ook weer , en dat vergt een ander beleggings strategie dan de afgelopen 40 jaar waarin we de luxe hebben gekend van lage inflate en lage rente, met aanvullend geopolitieke spanningen die je verwachte beleggings resultaat negatief kunnen beinvloeden als je dat niet volgt. Beleggen in deze tijd is heel uitdagend maar daardoor heel leuk een saaie dag is er nooit . Iedere dag kan er iets gebeuren waar je je steeds van moet afvragen heb ik nog de juiste fonds allocatie. Als je dat leuk vind kan ik alleen maar aanraden het ook te gaan doen. De afgelopen 3 jaar heb ik mijn belegd vermogen met 50% zien toenemen en dat komt niet vanzelf, je moet een actief belegger zijn.